Tips van de Fietsendief | Fietssloten

Tips om zelf diefstal van je fiets te voorkomen

(of je fiets na diefstal weer terug te vinden en terug te krijgen)

Wat kun je zelf doen Effect

Koop een goedgekeurd Slot + + + + +
Zet je fiets vast, ook voor 'even' + + + +
Risicovolle plek = Simpele fiets + + +
Registreer / Chip / Graveer +
Maak je fiets Herkenbaar + / -
Kijk snel op Marktplaats.nl +
Doe aangifte bij de Politie + +
Zonder Helers, geen Stelers + + +

1. Tips voor het voorkomen van fietsdiefstal

Gebruik een slot, waarmee je de fiets op slot en ergens aan vast kunt zetten.
De benodigde sterkte (en kostprijs) van je slot hangt af van:
- de waarde van je fiets
- de duur van de stallingsperiode
- het risico van de directe omgeving
- het hebben van goed zicht op de stallingsplek
Slim stallen maakt het slot sterker! Staat een fiets op een veilige plek met een simpel slot op de juiste wijze vast, dan kan de fiets al voldoende beveiligd zijn. Terwijl een fiets die geheel uit het zicht op een onveilige plek en/of op onjuiste wijze vastgezet is met een sterk slot, toch onvoldoende beveiligd is.
Wees uniek, maar doe dat onopvallend! Een fiets die niet duurder of nieuwer is dan de andere fietsen in de stalling, valt ook de dief minder op. Wanneer de fiets toch van dichtbij wordt bekeken, blijkt deze te beschikken over een uniek kenmerk, zoals een ingegraveerde RAI standaard framenummer, dat schrikt de dief af. Een onopvallende fiets met een uniek kenmerk wordt minder vaak gestolen.

De meeste fietsdiefstallen vinden ´s-middags plaats: tussen 12.00 en 18.00 uur. In deze periode wordt gemiddeld vijftig procent van alle fietsen op een bepaalde dag gestolen. Dat kan overal zijn, maar de eigen woonomgeving komt in de statistieken het meest voor. De verklaring hiervoor is dat fietsen gemiddeld het langste bij de woning staan en daar vaak minder goed op slot dan in de bekende risicovolle locaties zoals het treinstation, het winkelcentrum, het zwembad of het ziekenhuis. Zet thuis je fiets daarom direct binnen of gebruik ook thuis een slot waarmee je de fiets ergens stevig aan vast kunt zetten!

Geheel tegen de verwachting betreft slechts zeven procent van de aangiften een fietsdiefstal die tussen 23.00 en 08.00 uur heeft plaatsgevonden. In de nacht worden vooral goedkope fietsen gestolen die met een simpel slot bij een uitgaansgelegenheid of bij het treinstation gestald staan. (Bron: Politiemonitor)

2. Wat kun je zelf doen?

Tip 1: koop een goed 2e slot

Het standaard gemonteerde ringslot rond het achterwiel telt voor een dief maar voor een half slot: de fiets staat wel op slot, maar nergens aan vast. De fietsendief kan de fiets oppakken en meenemen naar een rustiger plekje. Daar kan de dief het slot ongezien openbreken. Een slot waarmee je de fiets niet alleen op slot, maar ook ergens aan vast zet, kan dit voorkomen. Je hebt naast het ringslot dus een 2e slot nodig.

Als fietsendief ken je de zwakheden van elk slot. Voor verschillende soorten sloten heb je verschillend gereedschap nodig. Omdat je liever niet met al teveel gereedschap op dievenpad gaat, blijft de fiets, die met meer dan één soort slot vaststaat, vaak langer staan dan de rest. Het ringslot rond het achterwiel is gemakkelijk: om te bedienen en je kunt dit slot niet per ongeluk vergeten (omdat het vast zit aan de fiets). Daarom wordt het ringslot in combinatie met een goedgekeurd 2e slot door ons sterk aanbevolen.

Staat een fiets met een U-beugelslot aan een paal of brugleuning vast, dan kan een dief met het geheel gaan draaien. De fiets zelf werkt dan als breekijzer voor het slot: een goedkoop beugelslot knalt open. Met een duurder slot (rond de 40 euro) lukt dit niet, maar loop je de kans dat je fiets wordt vernield. Bevestig een goed beugelslot daarom door het frame en het voorwiel of door meerdere stangen van het frame zodat er niet mee getold kan worden. Een ander nadeel van zowel het U-beugelslot als van het vouwslot is dat het bereik niet altijd ruim genoeg is. De lengte van de beugel of van de scharnierende metalen latten is dan te kort, waardoor het vastzetten van je fiets in een volle stalling lastig wordt, Voor algemeen gebruik vinden wij het kettingslot in de praktijk daarom beter dan een U-beugel of vouwslot: omdat de kwaliteit van een goed slot wordt bepaald door zowel de sterkte als door het gebruikersgemak van het slot.

Maak een fiets met een goed kettingslot strak en hoog vast. Voor de dief met een betonschaar is knippen tweemaal zo makkelijk wanneer de tang met een poot op de grond gezet kan worden. Deze tip geldt alleen wanneer er ook andere fietsen in de buurt staan, die gemakkelijker open te knippen zijn. Want met enig voorwerk kun je als fietsendief een steuntje (bijvoorbeeld een stapel stenen) maken die je tang ook op een hoger niveau tilt en dubbel laat werken.

Een (spiraal)kabelslot van buigzaam plastic is zeer gebruiksvriendelijk: licht, soepel en goedkoop. Maar het slot is ook gemakkelijk open te knippen door een fietsendief. Het slot beschermt eigenlijk alleen tegen diefstal in de gevallen dat je anders helemaal geen ( 2e ) slot zou gebruiken. Bijvoorbeeld wanneer je een goedkope fiets hebt, die je nooit voor een langere duur op een risicoloze plek stalt, dan is een kabelslot vaak wel voldoende. Je weegt dan het gewicht en het gemak van een kabelslot af tegen de geringe kans op diefstal van je fiets. Die afweging maak je ook wanneer je met je mountainbike of racefiets op pad gaat. De beschermende factor van het zwakke kabelslot wordt versterkt door je toezicht en de aanwezigheid van nog gemakkelijker prooien. Immers niet elke sportieve fietser neemt een slot mee tijdens een toertocht. De fietsen die naast het terras gestald staan en geen slot hebben, zijn voor de fietsendief dan een nog gemakkelijker prooi dan jouw fiets die met dat dunne kabelslotje toch enigszins vaststaat.

De Fietsendief werkte mee aan de opzet van de slotentest door de ANWB

Tip 2: zet je fiets vast, ook voor 'even'

Een fiets staat goed op slot wanneer alle wielen geblokkeerd zijn en de wielen via het frame ergens aan vastgemaakt zijn. Zo is de fiets niet meer te verplaatsen. Wanneer een fiets een ringslot heeft, dan blokkeer je daarmee het achterwiel. Tegelijkertijd zet je met het slot het achterwiel vast aan het frame. Gebruik daarnaast een 2e slot om het voorwiel te blokkeren en om het wiel samen met het frame ergens aan vast te leggen. Gebruik hiervoor bij voorkeur een fietsenrek. Gebruik je iets anders, zoals een lantarenpaal, brugleuning of hekwerk, let dan op of de stallingsplek wel legaal is. Want anders raak je je fiets niet kwijt aan fietsendieven, maar aan de gemeentelijke fietsverwijdering. Deze legale fietsendieven hebben gereedschap waarmee ze alles open kunnen krijgen (de slijptol op accu of de pneumatische betonschaar). Een verkeerspaal is ook om een andere reden geen goed bevestigingspunt: wanneer het verkeersbord losgeschroefd is, kun je de fiets met slot en al over de paal heen tillen. Kijk ook bij een hek of reling uit of dit niet los te schroeven is. De officiële fietsenrekken hebben bevestigingspunten waarbij dit losschroeven niet kan, maar let ook hier op: soms mag je je fiets maar voor een beperkte periode stallen.

Ga je ergens naartoe, neem dan de tijd om een goede stallingsplek te vinden. Je kunt er voor kiezen om je fiets onveilig direct voor de ingang te stallen. Dan hoef je maar een kort stukje te lopen naar de deur van je bestemming. Of je kunt je fiets iets verder van de drukke hoofdingang veilig stallen. Daarmee verklein je de kans dat je na afloop van je bezoek het hele eind naar huis moet gaan lopen, omdat je fiets gestolen is. Elke stad kent drukke plekken en minder drukke plekken om je fiets veilig te kunnen stallen, zorg dat je weet waar die plekken zijn.

Fietsers die samen op pad zijn, maken hun fietsen soms met een slot aan elkaar vast. Ze staan zo wel ergens aan vast, maar niet aan iets stevigs. Fietsendieven tillen met z'n tweeën de fietsen bij de voor- en achterkant op en zetten ze tegelijk in een transport busje. Deze methode wordt door professionele fietsendieven gebruikt: zij beschikken over het beste transportmateriaal om gestolen fietsen vlot af te kunnen voeren. Maak daarom ook als je met z'n tweeën bent de fietsen ergens aan vast.

Zet je fiets nooit met het slot alleen door het voorwiel ergens aan vast. Dit werkt namelijk als uitnodiging voor elke fietsendief. Want nadat jouw voorwiel van de fiets is losgedraaid, kan de dief met de achterkant aan de haal gaan. Vervolgens zoekt de dief naar een fiets, die alleen met het achterwiel op slot staat. Daar haalt de fietsendief dan het voorwiel uit om in jouw fiets te steken, zodat de boel weer compleet is. Deze populaire truc onder veelplegers wordt 'methode 14/15' genoemd, naar de maat van de steeksleutel die je hiervoor altijd op zak dient te hebben. Vaak zetten de dieven bij drukke fietsenstallingen, zoals bij treinstations, alvast een eerder gestolen voorwiel klaar, zodat de diefstal nog vlotter uitgevoerd kan worden. Dit soort diefstallen gebeuren meestal al vroeg in de ochtend tijdens en vlak na de ochtendspits (tussen 8.00 en 10.00 uur), omdat er door dieven echt op dit soort buitenkansjes wordt geaasd.

Tip 3: risicovolle plek = simpele fiets

Een fraai afgelakte fiets met zeven versnellingen en verende voorvork valt temidden van oude barrels op. E-bikes met motoren in de trapas doen dit ook. En uiteraard zien de dieven dat ook. Een relatief duurdere fiets kan het beste bewaakt of moet binnen gestald worden. En ook daar goed op slot staan.

Beschouw een goedkope fiets met veel accessoires, zoals kinderzitjes, ook als een duurdere fiets. Hoogwaardige kinderzitjes verkopen via internet zelfs gemakkelijker dan de gestolen fiets.

De fietsendief is modegevoelig. Voor fietsen die in trek zijn, betaalt de heler immers de hoogste prijs. Het langlopende model Orange van Gazelle doet het al decennia goed in de markt van gestolen fietsen. En originele of authentieke retro fietsen doen het op dit moment ook erg goed. De eenvoudige mountainbike van de bouwmarkt is al een tijdje uit, omdat deze fiets nog al onpraktisch is in het dagelijks gebruik. Duurdere mountainbikes en racefietsen zijn daarentegen gewild en worden zelfs uit winkels gestolen.

Oudere modellen (vijftien jaar oud) in foute kleuren doen het in de handel ook een stuk minder. Maar fietsendieven (in studentensteden) jatten deze graag voor eigen gebruik. Gewild zijn de onderhoudsarme exemplaren: terugtraprem, geen versnellingen. Lelijke fietsen staan namelijk relatief zwak op slot. En wanneer de gejatte fiets van zo'n fietsendief een lekke band heeft, dan steelt die dief gewoon het volgende exemplaar met twee volle banden terug. Ook lelijke fietsen verdienen een goed slot in studentensteden.

Halve en hele wrakken worden overigens vaker gestolen dan fietsenbezitters verwachten. Als fietsendief weet je dat de ex-bezitter van dit soort fietsen geen enkele moeite doet om de fiets terug te krijgen. De buit is dus veilig door te verkopen. Of je maakt van meerdere wrakken een enkele werkende fiets. De lol is dat de nieuwe ´eigenaar´ van een half wrak of opgelapte fiets wederom geen goed slot koopt voor de goedkoop verkregen fiets, dus terug jatten is wederom een fluitje van een cent. Dit type fiets is mooie handelswaar voor de gemakzuchtige, verslaafde fietsendieven in grote steden. Duurzaam fietsen is in Nederland een combinatie van fiets en slot, soms is het slot daardoor meer waard dan de fiets zelf.

Tip 4: registreer / chip / graveer je fiets

Mocht je fiets gestolen worden, dan is de kans dat je de fiets terugkrijgt tweemaal zo groot wanneer de fiets beschikt over unieke kenmerken (kleur, model, framenummer en/of een unieke gegraveerde code) en je deze bij het doen van aangifte bij de politie ook kunt vertellen. Maak een omschrijving van de kenmerken van je fiets en zet die in je telefoon of bewaar een registratiekaart in je portemonnee. Registreren kost weinig moeite en helpt vooral wanneer we dat allemaal doen. Dus doe dit direct (nu).

Sommige modellen fiets hebben een ingebouwd GPS tracker: een radiozendertje waarmee de fiets op te sporen is. Dit systeem is rendabel voor de duurdere design fietsen, duurdere e-bikes en speed pedelecs, het systeem kost rond de 150 euro. Ook kun je zo'n systeem later alsnog op je fiets zetten: de after market-versie. In beide gevallen geldt dat je soms nog een extra abonnement of verzekering moet afsluiten, wat maandelijks extra kosten met zich meebrengt. Vooralsnog werkt het systeem redelijk als afschrikking (dieven laten de fiets met trackers staan). Resultaten met de opsporing zijn wisselend: niet altijd is de aangegeven locatie van je fiets actueel (real time) of exact genoeg. Een fiets die in beweging is, is dus bijna niet terug te vinden. Staat de fiets ergens stil, dan is het mogelijk in de (tijdelijke) opslagplaats van een crimineel. Ga je er dan zelf op af (wat sommige systemen van je verwachten), doet de leverancier van de fiets of het tracking systeem dat of ga je de politie bellen (en komen ze dan ook)? Vooralsnog is een duurdere fiets in een afgesloten of bewaakte omgeving goed met 2 sloten vastzetten, het beste.

Alleen fietsen met een ingegraveerde RAI standaardcode zijn uniek. Sommige fietsenhandelaren, enkele gemeenten en het Centrum Fietsdiefstal kunnen deze code voor je in de fiets graveren. De ingeslagen framenummers zijn namelijk niet altijd uniek (die gelden soms voor hele productieseries tegelijk). Batavus levert wel fietsen met (zichtbare) unieke nummers: de personal bikes. Gegraveerde postcodes kunnen eenvoudig doorgekrast worden en vervangen door een andere, dat werkt dus niet. De etiketjes waarop tegenwoordig de framenummers van nieuwe fietsen in streepjescode staan, worden door de goed georganiseerde fietsendieven nagemaakt, dat helpt dus ook al niet. Wil je echt een uniek kenmerk dan heb je dus de RAI standaard code nodig. Gemeentelijke diensten houden in samenwerking met politie regelmatig graveeracties, maak er gebruik van.

Wie niet wil graveren, carbon en aluminium fietsen vinden dat namelijk niet fijn, kan een plastic kokertje met naam, adres en telefoonnummer in de zadelbuis gooien. Wanneer men de fiets dan terugvindt en er discussie onstaat of die fiets wel van jou is, dan bewijst dat kokertje je gelijk.

Tip 5: maak je fiets herkenbaar

Een fiets die er uiterlijk heel origineel uitziet, of sterk opvalt door felle kleuren en opvallende accessoires, is makkelijker herkenbaar. Dit heeft vooral voordelen wanneer de fietsendief jouw fiets nog niet gestolen heeft, maar voorlopig even 'koud gesteld' heeft. Dit betekent dat de dief je fiets verplaatst heeft van de plek waar je deze neergezet hebt naar een plek waar deze later onopvallend is open te breken (bijvoorbeeld een steeg) of waar vandaan deze later makkelijk is af te voeren (door bijvoorbeeld in een transportbusje te laden). Kijk daarom altijd even rond, wanneer je fiets gestolen is. Bekijk niet alleen de duistere plekjes in de buurt, maar loop ook langs de randen van het stallingsgebied waar een busje nabij kan komen.

Het herkenbaar maken van je fiets heeft ook zin wanneer de dieven te verwachten zijn onder de bezoekers van jouw stamkroeg of jouw eigen school. Want alleen wanneer de fietsendief hetzelfde levenspatroon heeft als jij, maak je enige kans om je fiets weer te zien opduiken. Er zijn in Nederland 18 miljoen fietsen, dus wanneer de fiets enigszins verplaatst is en verkocht in een ander deel van de stad of het land en aan iemand met een andere levenswandel dan jij, dan vind je de fiets echt nooit meer terug. Zelfs als deze een gele toeter heeft, knalroze is geverfd en een gifgroen harige zadelbekleding heeft.

Tip 6: kijk snel op marktplaats.nl

Had je een onopvallende maar speciale fiets (door merk, model en/of kleur) met unieke kenmerken (RAI code, framenummer of postcode) zoek dan na de diefstal van de fiets onmiddelijk op internet. Soms staat een gestolen fiets er al na een uur op! Vind je de fiets, neem dan contact met de politie op en maak een afspraak om de fiets samen te gaan halen. Bel hiervoor het centrale nummer 0900 8844. De hulp die de politie wil leveren verschilt overigens sterk per korps (het hangt er soms van af of ze hun prestatienorm wel of niet gaan halen dat jaar). Dit heeft overigens alleen zin wanneer je kunt bewijzen dat de fiets van jou is (je hebt een aankoopbewijs), wanneer je de fiets geregistreerd hebt (de unieke kenmerken kunt noemen) en wanneer de fiets unieke kenmerken heeft (een zwarte omafiets is dus niet uniek).

Wanneer er een foto bij de advertentie staat herken je een speciale fiets al snel, daarom staan al te opvallende fietsen ook niet gauw met een foto op marktplaats. Die fietsen gaan daarom ook vaak uit elkaar en worden in onderdelen verhandeld of er wordt uit de onderdelen een nieuwe andere fiets samengesteld. Dit gebeurd onder andere met duurdere vakantiefietsen, met bagagedragers voor- en achter. En door het stuur, het zadel of de voorvork te veranderen herken je je eigen fiets niet meer.

Tip 7: doe aangifte bij de politie

Of je fiets verzekert was of niet, dat maakt niet uit: doe aangifte bij de politie. Vertel zo precies mogelijk waar en in welke periode jouw fiets ontvreemd is. Hoe vollediger je dit doet, des te beter kan de politie aan de slag gaan. Dat is vaak vrij passief: op basis van jouw aangifte wordt soms een dadersprofiel gemaakt. Wordt er een dader gepakt en heeft die ook jouw fiets nog 'in bezit', dan wordt deze in beslag genomen. En alleen als er voor die fiets aangifte van diefstal is gedaan, kan de dief of heler veroordeeld worden. Anders geldt: geen aangifte, geen straf! Dus: zolang er nog weinig aangifte gedaan wordt (van onverzekerde fietsen), blijft fietsen jatten een financieel aantrekkelijke en vrij risicoloze onderneming.

Aangifte kan ook digitaal, daarvoor heb je wel een DigiD nodig.

Van alle fietsen waarvan aangifte is gedaan, wordt slechts 10 - 13% door de politie 'opgespoord'. Meestal doordat de nieuwe 'eigenaar' slordig met jouw fiets omspringt en deze afgerost of te lang in het fietsenrek bij het station laat staan. Dan komt de fiets via de gemeentelijke fietsverwijdering in handen van de gemeente. Daar wordt gecontroleerd of de fiets opgenomen is in het landelijke fietsdiefstalregister.

Wil je je gestolen fiets terug, dan zul je zelf ook wat speurwerk moeten doen. In beslag genomen fietsen worden zelden thuisbezorgd, meestal moet je ze zelf gaan terugvinden tussen alle andere verloren en gevonden voorwerpen in de gemeenteopslag (AFAC's) of op de website www.verlorenofgevonden.nl.

Tip 8: Zonder helers, geen stelers

Wat niet iedereen beseft, is dat het kopen van een gejatte fiets net als de diefstal van de fiets strafbaar is. Een dief maakt dat niet zoveel uit: inbeslagname, van de fiets, een boete en een aantekening op het strafblad zijn ingecalculeerde risico's van het vak. Maar voor een eerbare burger of student in de rechten kunnen de juridische gevolgen van heling ernstig zijn: fietsdiefstal is een vermogensdelict waarvoor een volwassen persoon een strafblad krijgt. Met een strafblad krijg je een aantekening op de Verklaring Omtrent Gedrag, een officieel document dat steeds vaker gevraagd wordt bij sollicitaties en zelfs bij het doen van vrijwilligerswerk.

Wie een 2e hands fiets koopt buiten de reguliere fietsenhandel om, waarbij de verkoper zich niet legitimeert, tegen een te lage prijs en zonder het fietsdiefstalregister te raadplegen, die persoon kan beschuldigd worden van heling. Het fietsdiefstalregister heeft zo de potentie om de markt voor gestolen fietsen kapot te maken. Want wanneer niemand meer een gestolen fiets van de fietsendief wil kopen, dan droogt de markt op en wordt het financieel niet meer aantrekkelijk om fietsen te stelen. Het voorkomen van fietsdiefstal wordt dus niet alleen bepaald door de braakwerendheid van het slot, een veilige plek om te stallen, het toezicht en de repressie door de politie, maar ook door het uitsluitend kopen van eerlijke fietsen bij de reguliere fietsenvakhandel of de legitieme 2e-hands verkoper.

Zie voor een overzicht van goedgekeurde sloten de website van Stichting Art.

Slotentest ANWB

Aangifte bij politie

Goedgekeurde sloten

Radioshow - Sjoerd en Marc