Tips van de Fietsendief | Fietssloten

Wat zijn goede fietssloten?

Een overzicht van goedgekeurde sloten

Fietssloten Nut

Gehard stalen ketting (35 - 50 euro) + + + + +
U-beugel- / vouwslot (40 - 90 euro) + + + +
Ringslot met insteekketting (30 euro) + +
Stalen ketting met hangslot +
Dik / stug plastic kabelslot +
Dun / soepel plastic kabelslot + / -
Pantserkabelslot - / +

Welke Sloten zijn het beste?

Gauwdieven wagen zich niet zo snel aan gehard stalen kettingen met schakels van 8 millimeter. Een betonschaar bijt zich erop stuk en een slijptol (waarmee echt alles opengaat) is niet altijd inzetbaar (die maakt nogal wat herrie). Gehard stalen kettingen zijn te herkennen aan de platte schakels in de ketting: door de schakels plat te walsen wordt het staal harder. Die schakels kunnen zilverkleurig of goudkleurig zijn. Goudkleurige schakels hebben een coating gekregen van een hardere metaalsoort, deze schakels zijn vaak beter dan de zilverkleurige schakels. Naast het walsen en coaten kunnen de schakels ook nog een warmtebehandeling hebben gekregen, Daarmee kunnen de schakels niet alleen sterk, maar ook taai worden gemaakt. De schakels die het lastigste te knippen zijn met een betonschaar zijn keihard van buiten, maar taai van binnen. De vele bewerkingen die de schakels hiervoor hebben moeten doorstaan, maken de betere schakels en dus ook het betere slot duurder.

Wie 8 mm gehard staal te zwaar vindt, kan een ketting kiezen met schakels van 6 of zelfs 4 mm. Maar wat je dan wint aan comfort verlies je aan braakwerendheid, deze dunnere kettingen zijn namelijk wel met een betonschaar door te knippen. Toch zijn deze sloten voor een eenvoudige fiets of in minder risicovolle omgevingen vaak al voldoende. Pas wanneer de fietsen in het rek waar jij je fiets langdurig in stalt veel zwaardere sloten hebben, is het voor jou een signaal om ook een zwaardere klasse slot aan te gaan schaffen. Voor het te laat is.

Let op bij de koop van een kettingslot, want er zijn nep gehard stalen kettingen in de handel. Ronde schakels zijn meestal niet van gehard staal. Soms is op het staal van de schakels alleen een goudkleurig verflaagje aangebracht. Soms zijn alle schakels van gehard staal, maar is de aansluiting van de ketting op het slot van gewoon staal. Wil je geen nepper kopen, koop het slot dan van een goed merk, bij een goede fietsenmaker (dus niet een populaire winkelketen) en betaal er minstens 30 euro voor.

Een eerlijk gekochte fiets mag een koopje zijn, een goed slot is dat nooit.

Meer dan 50 euro uitgeven aan een ketting is ook weer niet nodig, want alle gehard stalen kettingen boven deze winkelprijs hebben schakels van tenminste 8 mm. Deze sloten kunnen alleen open door ze door te slijpen met een slijptol of open te knippen met een pneumatische tang. Ook een slot van 150 euro gaat binnen enkele minuten slijpen gewoon open. In het dagelijks gebruik zijn al te zware sloten voor fietsers erg onhandig: na een tijdje neem je het slot niet meer mee. En een slot wat je niet meeneemt is onderweg het zwakste slot van allemaal. Gelukkig kun je deze sloten in de schuur of in de berging wel gebruiken om een zeer gewilde fiets (zoals op dit moment de elektrische fiets met een middenmoter) aan de ketting te leggen. Laat de ketting dus maar lekker thuisliggen en leg hiermee elke avond de fiets vast aan een muuranker of iets stevigs, zoals de werkbank. Koop daarnaast een goede ketting voor onderweg.

Welk slot er op de ketting zit (los of vast blokje of losse discus) maakt bij een fietsslot boven de 35 euro niet heel veel meer uit. Alhoewel je er van uit kunt gaan dat het type slot wat het meest verkocht wordt, door het boevengilde ook het vaakst en langdurigst is onderzocht op zwakke plekken. Elk slot heeft na ongeveer drie jaar uitproberen, wel ergens een zwakke plek. Kies als je toch de keuze hebt voor hetzelfde bedrag een ander type slot of ander merk dan je meestal in het straatbeeld tegenkomt. Hiervan weten de fietsendieven het zwakste punt misschien nog niet te vinden. Fietsen met goede, maar weinig verkochte sloten blijven vaak het langste staan. De originele vouwsloten zijn ook daarom momenteel erg in trek.

Let op de aankoop van je kettingslot op het verschil in gebruik van de sleutel. Bij sommige sloten kun je de sleutel er al uit halen voordat het slot is dicht geklikt. Dat is bijzonder handig wanneer je de fiets op een moeilijk bereikbare plek vastmaakt, bijvoorbeeld in een vol fietsenrek. Maar controleer tenminste 2 keer of het slot ook daadwerkelijk dicht zit, anders maak je het de dieven wel erg gemakkelijk. En soms gaat de sleutel er juist te ongemakkelijk uit, zoals bij het discusslot (dat mooi glimmende, gladde, ronde slot). Bij dit type slot gaat het sluitingsmechanisme stroef en hapert soms. Probeer je dan alsnog het slot open te krijgen, dan breekt je sleutel af (en dit natuurlijk altijd s'-nachts of als je haast hebt). Op tijd smeren met grafietpoeder helpt dit te voorkomen. Onderzoek in de winkel welk slot voor jou het beste werkt of vraag aan mede-fietsers welk slot zij hebben en probeer die eens uit. Want als het goed is ga je het slot nog heel vaak gebruiken om je fiets ergens aan vast te kunnen zetten.

De kettingen zijn omhult door een zwarte of gekleurde hoes gemaakt van stof of dun plastic. De mate waarin de hoes de schakels omhult en naadloos aansluit op het slot, bepaalt de mate waarin het slot bij dagelijks gebruik de lak op je fiets zal kunnen beschadigen. Niet alle hoezen zijn evengoed bestand tegen zonlicht. Soms verkruimelt de hoes na enkele jaren gebruik. Zowel de goede als de slechte voorbeelden kun je het beste voorafgaande aan jouw koop van een slot gaan bekijken in een drukke fietsenstalling.

2 U-Beugel- / vouwslot

In beugelsloten of U-sloten zit een groot verschil in kwaliteit. Het minst favoriet (onder dieven) zijn de bredere ABUS en AXA beugelsloten (vanaf 40 euro). Dit omdat de poten van de U-beugel diep in het stevige blok zitten. Goedkopere en smallere beugelsloten zijn makkelijk te forceren. Soms is de U-beugel gemaakt van goedkoop metaal dat in het blok afbreekt. Soms is het blok gemaakt van bros, gegoten metaal of zelfs deels van plastic dat al snel knapt wanneer je met het slot gaat wringen.

Kun je de fiets altijd op je bestemming ( thuis, school, werk ) op dezelfde plek stallen waar het gebruik van het beugelslot gemakkelijk kan, dan is een goed beugelslot in braakwerendheid vaak beter ( ! ) dan een gehard stalen ketting. Bij een goede beugel moet je namelijk beide poten van de beugel doorknippen of -slijpen voordat het slot opengaat. Maar wanneer je de fiets ook af en toe gehaast in de openbare ruimte moet stallen, bijvoorbeeld in een volle fietsenstalling bij het station, dan is de gehard stalen ketting weer beter. Een ketting heeft namelijk een groter bereik dan een beugelslot en daarmee leg je de fiets met een ketting sneller door het voorwiel en het frame ergens aan vast. Gebruik je het dure beugelslot in de haast op dezelfde wijze als een ringslot rond het achterwiel, dan gaat bijna alle kracht van dit type slot verloren. Een dief kan nu immers de fiets oppakken, meenemen en elders in alle rust het slot verwijderen.

De duurdere vouwsloten (60 tot 90 euro) zijn uitstekend, Het slot bestaat uit latjes van staal, die dankzij stevige scharnieren tot een compact pakketje zijn op te vouwen. Het design is fraai en past blijkbaar goed bij de duurdere vouwfietsen: je ziet opvallend vaak de stijlvolle combinatie vouwslot - vouwfiets.

Er zijn ook goedkopere vouwsloten in de handel (15 tot 25 euro) die helemaal niet zo slecht lijken! Maar mogelijk zit er toch een zwakheid verborgen in de sterkte van een scharnier of in het mechanisme van het slot. De lagere prijs betekent vaak een mindere kwaliteit van een bepaald onderdeel. En een slot is zo sterk als het zwakste onderdeel. Is eenmaal bekend bij de fietsendieven welk onderdeel zwak is, dan zijn alle fietsen met dit type goedkope vouwslot vogelvrij verklaard. Goedkoop wordt dan duurkoop.

Voor zowel duurdere als goedkopere vouwsloten geldt bovendien dat deze in de praktijk niet altijd even gebruiksvriendelijk zijn. Het bereik is gering: je kunt lastig het voorwiel en het frame met het slot ergens aan vast leggen. En het scharnieren bemoeilijkt soms het bevestigen in een vol fietsenrek: je vingers komen er bij onhandig gebruik wel eens ongewild tussen.

3 Ringslot met insteekketting

Ringsloten zijn betrouwbaar (ze zitten vast op de fiets: je kunt het slot niet vergeten mee te nemen) en comfortabel (ze rammelen niet en zijn vlot en eenvoudig af te sluiten). Er zijn enorm veel van dit type slot verkocht: in Nederland wordt dit type slot standaard op de fiets gemonteerd. Voor fietsendieven die het vak een beetje serieus nemen, zijn ringsloten daarom ook verplichtte, niet al te zware kost.

De oudere modellen ringsloten (het slot rond het achterwiel of door het voorwiel) waarbij de behuizing van metaal is, zijn met een nijptang open te krijgen. De latere modellen, met een behuizing van plastic, vergen meer tijd. Die zijn met een hamer, nijptang en schroevendraaier open te krijgen. Vanaf de SL9 levert AXA een plaat waarmee het ringslot stevig aan het frame bevestigd kan worden. Een ringslot met zo'n extra plaat dwingt bij kruimeldieven respect af, omdat na het doorslijpen van het ringslot (in 30 seconden) het restant van het slot (het bewijs van de diefstal) niet meer eenvoudig van de fiets te verwijderen is. Dit is vooral lastig voor beginnende dieven, want het houdt de beter georganiseerde dief niet tegen, die heeft ook hier al weer iets slims op gevonden (en verkoopt die truc graag door aan anderen).

Er zijn ook fietsen waar de ringsloten in het frame zijn opgenomen en niet te verwijderen zijn, zonder het frame te vernielen. Het slot kan echter nog steeds worden open geslepen. Die fietsen kunnen vervolgens als ze gestolen zijn alleen nog over de grens verkocht worden. Daar waar de herkenning en opsporing van gestolen fietsen nog minder prioriteit heeft dan in Nederland of Vlaanderen. Die buitenlandse markt voor in Nederland gestolen fietsen neemt dan ook toe (let maar eens op de opengebroken ringsloten op typisch Hollandse fietsen in steden als Parijs en Berlijn).

Wat alle ringsloten als nadeel hebben is dat hiermee de fiets wel op slot staat, maar nergens aan vast. De fiets is eenvoudig op te pakken en mee te nemen. Wat een klein beetje helpt is een extra kabeltje, die je vlot in het ringslot steekt (zie kabelslot) en tegelijk met het ringslot afsluit. Beter is de variant met een gehard stalen ketting van 4 mm (zie gehard stalen ketting). Zowel bij de kabel als de ketting is het alleen met de lange variant mogelijk om met dit slot zowel de fiets als het voorwiel ergens aan vast te zetten.

Mocht u een fiets kopen die nog geen ringslot heeft, zet er dan geen duur exemplaar op, maar kies voor een goedkope variant bij een bekende winkelketen of uit de bouwmarkt ( 5 euro) en investeer vooral in een goed 2e slot. Koop ook geen insteekkabel of -ketting als je die nog niet had, koop liever een losse kabel of ketting. Tenzij je de tijd die je wint doordat je het ringslot en de insteekkabel/-ketting in een enkele handeling afsluit met een en dezelfde sleutel, belangrijker vind dan de braakwerendheid van dit systeem.

Pas op voor moedersleutels! De allerbeste fietsdiefstal truuk van de afgelopen jaren, verantwoordelijk voor een miljoen gestolen fietsen, is de truc met de moedersleutel. Met een blanco sleutel, eentje waar sleutelmakers een reservekopie van uw sleutel mee kunnen maken, zijn oudere type ringsloten (zoals de AXA SL7) open te krijgen. En dan helpt zo'n insteekketting natuurlijk ook niet, want die is met hetzelfde sleuteltje open te krijgen. Zie je zo´n ketting los aan het rek hangen, dan weet je dat een dief met de loper truc werkt en is het verstandig om voor de zekerheid toch maar eens dat losse 2e slot aan te schaffen.

Het ringslot is een zwak, maar zeer gebruiksvriendelijk slot dat pas in combinatie met een 8 mm gehard stalen ketting of een goed beugelslot, waarmee je de fiets ergens aan vastzet, prima bruikbaar is.

4 Ketting met hangslot

De kettingen met mat grijze of zilverkleurige, ronde schakels waren een geliefd doelwit voor junks met gestolen betonscharen: de ketting is met één knip open te maken. De hangsloten zelf zijn soms al met een tik van een stoeptegel open te breken. Nu verleden tijd, want dit soort zwakke sloten zie je bijna niet meer in het straatbeeld voorkomen. De fietsen stelende verslaafde heeft het een stuk moeilijker gekregen.

5 Dik / stug plastic kabelslot

Dikkere kabelsloten zijn soms voldoende braakwerend, niet zozeer omdat er een dikke laag plastic is gebruikt, maar omdat de kabel in het slot strakker is opgedraaid. Hoe strakker de staaldraden binnenin het kabelslot in elkaar zijn gedraaid, hoe stugger de kabel is. Dus niet zozeer de dikte, maar vooral de onbuigzaamheid van de kabel in het kabelslot bepaalt hoe braakwerend het slot is. Een kleine tang krijgt geen grip op de staaldraden in een strak geweven kabel. Tegelijkertijd drukt een grote betonschaar de kabel plat: de kern van de kabel in het slot is namelijk ook van plastic en buigt mee. De tang kan zo de draden niet knippen, omdat de kabel platgedrukt wordt waardoor de staaldraden naast elkaar komen te liggen en zo een te groot oppervlakte vormen om te kunnen knippen. Helaas zijn de stugge kabels duurder dan de soepele variant en daardoor bijna niet in de winkels te vinden. Alleen enkele grotere en dikkere exemplaren zijn uitgevoerd met stugge kabels.

6 Dun / soepel plastic kabelslot

Dunne kabelsloten zijn meer schijn dan werkelijkheid: ze bestaan uit een plastic omhulsel rond een soepele kabel opgebouwd uit losjes geweven staaldraden met daarin weer een kern van plastic. Dit maakt dat het slot zo lekker licht en flexibel. Dit soort sloten is met een eenvoudige nijptang snel open te krijgen. Als de fietsendief weinig geld maar genoeg tijd heeft, doet hij dat staaldraadje voor staaldraadje met een tangetje van een euro uit de bouwmarkt. Alleen voor reizen met een lichtgewicht fiets door de bergen in het buitenland of voor lichtgewicht racefietsen die tijdens de plaspauze noodgedwongen heel even alleen staan, beperken ze het diefstalrisico enigszins. Want een slot, ook al is deze erg zwak, is nog altijd beter dan helemaal geen slot.

7 Pantserkabelsloten / segmentsloten

Pantserkabelsloten of segmentsloten worden veelvuldig verkocht als 2e slot vanwege het relatief lage gewicht en het goede imago als 'scooterslot'. Er zijn enkele exemplaren die dit imago in de praktijk ook waarmaken, maar er zijn meer varianten (met veel speling tussen de schakels) die ondanks de forse prijs knap waardeloos zijn. Met een trucje zijn deze sloten net zo simpel open te krijgen als een dun kabelslotje, want binnenin een pantserkabelslot zit ook maar een dun staaldraadje. En als die staalkabel los geweven is, dan biedt dat weinig bescherming.

Goedkope pantserkabelslot zijn zelfs nog slechter dan een plastic kabelslot. Bij gewone kabelsloten is de binnenkabel in plastic gegoten, bij een pantserkabelslot wordt de kabel door de losse schakels minder goed beschermt tegen de invloeden van het weer. Een pantserkabelslot op een fiets die jarenlang buiten staat roest in pakweg vijf jaar door. Het slot is dan met blote handen te forceren. Voor een fietsendief bestaat toch niets mooiers!

Veilig fietsen in Nederland en Vlaanderen vraagt om een goede combinatie van fiets en slot:

Koop een gebruiksvriendelijk ( 2e ) slot waarmee je de fiets ergens stevig aan vast kunt zetten
Koop het slot bij een fietsenmaker met verstand van sloten en hart voor zijn klanten
Betaal tenminste 35 euro

4. Nuttige links:

Controleren of een 2e hands fiets als gestolen geregistreerd staat:

Fietsdiefstalregister https://fdr.rdw.nl/

Controleren of een fietsslot goedgekeurd is:

Stichting Art https://www.stichtingart.nl/

Advies bij de aanpak van fietsdiefstal aan politie, gemeente en fietsvakhandel

Centrum Fietsdiefstal https://centrumfietsdiefstal.nl/

Crow http://www.fietsberaad.nl/library/repository/bestanden/document000091.pdf

Goedgekeurde sloten

Anker 1

Anker 2

Anker 3

Anker 4

Anker 5

Anker 6

Anker 7